Satış Sözleşmesi
SATIŞA İLİŞKİN ÖN BİLGİLENDİRME BELGESİ VE SÖZLEŞME METNİ
SATICI'YA İLİŞKİN BİLGİLER
Ünvanı: |
Atbinici Bobinaj Elektrik Malz. Hay. Su ürün. Turizm Tic. Ltd. Şti.
(Bundan sonra SATICI olarak anılacaktır) |
Adresi: |
Cumhuriyet Mah. Albayrak Cad. No:83 Söke AYDIN |
Tel. : |
0850 500 54 56 |
Faks : |
|
* Tüketicimiz tüm talep ve şikâyetlerini yukarıda bilgileri açıklanan kuruma
iletecektir.
ÜRÜN BİLGİLERİ:
Mal/Ürün veya Hizmetin; Türü, Miktarı, Marka/Modeli, Rengi, Adedi, Satış
Bedeli ve Ödeme Şekli, aşağıda belirtildiği gibi olup, bu vaatler [SalesDate]
Tarihine kadar geçerlidir.
Ürünler
Satış Fiyatı (KDV dahil) : |
|
Kargo
Ücreti : |
|
Ödeme Şekli ve Planı : |
|
Teslimat Adresi : |
|
Teslim Edilecek Kişi : |
|
Fatura Adresi : |
|
ÜRÜN TESLİMİ
Sözleşme konusu ürün, kural olarak ve normal koşullarda yasal 30 günlük süreyi
aşmamak şartı ile yerleşim yerinin uzaklığına bağlı olarak TÜKETİCİ ’ye yani
ALICI ’ya veya gösterdiği adresteki 3. kişi veya kuruluşa teslim edilir.
Ürünün teslimi hususunda Ürün Bilgileri başlıklı maddede yazan kargo ücreti
ALICI tarafından ödenir. Sözleşme konusu ürün, tüketiciden başka bir kişi veya
kuruluşa teslim edilecek ise ALICI, ürünün kendisine teslim edileceği 3.
kişinin adı–soyadı/unvanı/adresi gibi bilgileri eksiksiz ve yazılı olarak
SATICI ’ya bildirmek zorundadır.
CAYMA HAKKI
TÜKETİCİ ’nin, hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir
gerekçe göstermeksizin malı teslim aldığı veya malın gösterdiği adresteki 3.
kişi/kuruluşa teslim edildiği tarihten itibaren ondört (14) gün içerisinde malı
reddederek/iade ederek sözleşmeden cayma hakkı vardır. Cayma hakkının
kullanılabilmesi için bu süre içinde SATICI ’ya bu hakkın kullanıldığının faks
veya elektronik posta veya taahhütlü mektup ile bildirimde bulunulması ve
ürünün bu madde hükümleri çerçevesinde kullanılmamış ve ürünün kendisinin,
ambalajının ve kutusunun zarar görmemiş ve ürüne ait etiket ve ürünün üzerinde
bulunan koruma bantlarının çıkarılmamış olması şarttır. Bu hakkın kullanılması
halinde, 3. kişiye veya ALICI ’ya teslim edilen ürünün SATICI’ya
gönderildiğine dair kargo teslim tutanağı örneği ile satış faturası aslının
iadesi zorunludur. Bu belgelerin ulaşmasını takip eden 14 (ondört) gün içinde
ürün bedelinin ALICI ’nın banka hesabına veya kredi kartı hesabına iade
edilmesi için SATICI ilgili banka nezdinde derhal girişimde bulunur.
HÜKÜM
Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik uyarınca
Tüketici, belgeyi imzalamadıkça mesafeli satış sözleşmesi akdedilemez. İşbu 1
(bir) sayfadan ibaret belge, [SalesDate] tarihinde SATICI tarafından
düzenlenmiştir.
Ben Tüketici/Alıcı olarak, İşbu 1 (bir) sayfadan ibaret Ön Bilgilendirme
Belgesinde yazan tüm hususları okudum, anladım, kabul ettim ve tüm bu
hususları onayladım, teyit ettim.
Adı- Soyadı:
E-mail:
Tarih:
İmza:
077 SAYILI TÜKETICININ KORUNMASI HAKKINDA KANUN
BIRINCI KISIM
Amaç, Kapsam, Tanimlar
Amaç
Madde 1- Bu Kanunun amaci, kamu yararina uygun olarak tüketicinin saglik ve
güvenligi ile ekonomik çikarlarini koruyucu, aydinlatici, egitici, zararlarini
tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasini saglayici önlemleri almak ve
tüketicilerin kendilerini koruyucu girisimlerini özendirmek ve bu konudaki
politikalarin olusturulmasinda gönüllü örgütlenmeleri tesvik etmeye iliskin
hususlari düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun, birinci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet
piyasalarinda tüketicinin taraflardan birini olusturdugu her türlü tüketici
islemini kapsar.
Tanimlar
Madde 3 - Bu Kanunun uygulamasinda;
a) Bakanlik: Sanayi ve Ticaret Bakanligini,
b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanini,
c) Mal: Alis-verise konu olan tasinir esyayi, konut ve tatil amaçli tasinmaz
mallari ve elektronik ortamda kullanilmak üzere hazirlanan yazilim, ses,
görüntü ve benzeri gayri maddi mallari,
d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karsiliginda yapilan mal saglama disindaki
her türlü faaliyeti,
e) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla
edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kisiyi,
f) Satici: Kamu tüzel kisileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsaminda tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kisileri,
g) Saglayici: Kamu tüzel kisileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsaminda tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kisileri,
h) Tüketici islemi: Mal veya hizmet piyasalarinda tüketici ile satici-saglayici
arasinda yapilan her türlü hukuki islemi,
i) Imalatçi-Üretici: Kamu tüzel kisileri de dahil olmak üzere tüketiciye
sunulmus olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini
yahut ara mallarini üretenler ile mal üzerine kendi ayirt edici isaretini,
ticari markasini veya unvanini koyarak satisa sunanlari,
j) Ithalatçi: Kamu tüzel kisileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmus
olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut
ara mallarini yurt disindan getirerek satisa sunan gerçek veya tüzel kisiyi,
k) Kredi veren: Mevzuatlari geregi tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili
olan banka, özel finans kurulusu ve finansman sirketlerini,
l) Reklam veren: Ürettigi ya da pazarladigi malin/hizmetin tanitimini
yaptirmak, satisini artirmak veya imajini yaratip güçlendirmek amaciyla
hazirlattigi, içinde firmasinin ya da mal/hizmet markasinin yer aldigi
reklamlari yayinlatan, dagitan ya da baska yollarla sergileyen gerçek ya da
tüzel kisiyi,
m) Reklamci: Ticari reklam ve ilânlari reklam verenin duydugu ihtiyaç
dogrultusunda hazirlayan ve reklam veren adina yayinlanmasina aracilik eden
ticari iletisim uzmani gerçek ya da tüzel kisiyi,
n) Mecra kurulusu: Ticari reklam veya ilâni hedef kitleye ulastiran iletisim
kanallarinin ya da her türlü aracin sahibi, isleticisi veya kiralayicisi olan
gerçek veya tüzel kisiyi,
o) Teknik düzenleme: Bir ürünün ve hizmetin, ilgili idari hükümler de dahil
olmak üzere, özellikleri, isleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili
terminoloji, sembol, ambalajlama, isaretleme, etiketleme ve uygunluk
degerlendirilmesi islemleri hususlarindan biri veya birkaçini belirten ilgili
Bakanlik tarafindan Resmi Gazetede yayimlanarak mecburi uygulamaya konulan
standartlar dahil olmak üzere uyulmasi zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,
p) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunmasi amaciyla kurulan dernek, vakif
veya bunlarin üst kuruluslarini, Ifade eder .
IKINCI KISIM
Tüketicinin Korunmasi ve Aydinlatilmasi
Ayipli mal
Madde 4- Ambalajinda, etiketinde, tanitma ve kullanma kilavuzunda ya da reklam
ve ilânlarinda yer alan veya satici tarafindan bildirilen veya standardinda
veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteligi etkileyen
niceligine aykiri olan ya da tahsis veya kullanim amaci bakimindan degerini
veya tüketicinin ondan bekledigi faydalari azaltan veya ortadan kaldiran
maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayipli mal olarak kabul
edilir.
Tüketici, malin teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayibi saticiya
bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren
sözlesmeden dönme, malin ayipsiz misliyle degistirilmesi veya ayip oraninda
bedel indirimi ya da ücretsiz onarim isteme haklarina sahiptir. Satici,
tüketicinin tercih ettigi bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu
seçimlik haklarindan biri ile birlikte ayipli malin neden oldugu ölüm ve/veya
yaralanmaya yol açan ve/veya kullanimdaki diger mallarda zarara neden olan
hallerde imalatçi-üreticiden tazminat isteme hakkina da sahiptir.
I malatçi-üretici, satici, bayi, acente, ithalatçi ve 10 uncu maddenin besinci
fikrasina göre kredi veren ayipli maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan
seçimlik haklarindan dolayi müteselsilen sorumludur. Ayipli malin neden oldugu
zarardan dolayi birden fazla kimse sorumlu oldugu takdirde bunlar müteselsilen
sorumludurlar. Satilan malin ayipli oldugunun bilinmemesi bu sorumlulugu
ortadan kaldirmaz.
Bu madde ile ayiba karsi sorumlu tutulanlar, ayiba karsi daha uzun bir süre
ile sorumluluk üstlenmemislerse, ayipli maldan sorumluluk, ayip daha sonra
ortaya çikmis olsa bile malin tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki
yillik zamanasimina tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçli tasinmaz mallarda
bes yildir. Ayipli malin neden oldugu her türlü zararlardan dolayi yapilacak
talepler ise üç yillik zamanasimina tabidir. Bu talepler zarara sebep olan
malin piyasaya sürüldügü günden baslayarak on yil sonra ortadan kalkar. Ancak,
satilan malin ayibi, tüketiciden saticinin agir kusuru veya hile ile
gizlenmisse zamanasimi süresinden yararlanilamaz.
Ayipli malin neden oldugu zararlardan sorumluluga iliskin hükümler disinda,
ayipli oldugu bilinerek satin alinan mallar hakkinda yukaridaki hükümler
uygulanmaz.
Satisa sunulacak ayipli mal üzerine ya da ambalajina, imalatçi veya satici
tarafindan tüketicinin kolaylikla okuyabilecegi sekilde "özürlüdür" ibaresini
içeren bir etiket konulmasi zorunludur. Yalnizca ayipli mal satilan veya bir
kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ayipli mal satisina,
tüketicinin bilebilecegi sekilde tahsis edilmis yerlerde bu etiketin konulma
zorunlulugu yoktur. Malin ayipli oldugu hususu, tüketiciye verilen fatura, fis
veya satis belgesi üzerinde gösterilir.
Güvenli olmayan mallar, piyasaya özürlüdür etiketiyle dahi arz edilemez. Bu
ürünlere, 4703 sayili Ürünlere Iliskin Teknik Mevzuatin Hazirlanmasi ve
Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri uygulanir.
Bu hükümler, mal satisina iliskin her türlü tüketici isleminde de uygulanir.
Ayıplı hizmet
Madde 4/A- Saglayici tarafindan bildirilen reklam ve ilânlarinda veya
standardinda veya teknik kuralinda tespit edilen nitelik veya niteligi
etkileyen niceligine aykiri olan ya da yararlanma amaci bakimindan degerini
veya tüketicinin ondan bekledigi faydalari azaltan veya ortadan kaldiran
maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler, ayipli hizmet olarak
kabul edilir.
Tüketici, hizmetin ifa edildigi tarihten itibaren otuz gün içerisinde bu ayibi
saglayiciya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, sözlesmeden dönme,
hizmetin yeniden görülmesi veya ayip oraninda bedel indirimi haklarina
sahiptir. Tüketicinin sözlesmeyi sona erdirmesi, durumun geregi olarak hakli
görülemiyorsa, bedelden indirim ile yetinilir. Tüketici, bu seçimlik
haklarindan biri ile birlikte 4 üncü maddede belirtilen sartlar çerçevesinde
tazminat da isteyebilir. Saglayici, tüketicinin seçtigi bu talebi yerine
getirmekle yükümlüdür.
Saglayici, bayi, acente ve 10 uncu maddenin besinci fikrasina göre kredi
veren, ayipli hizmetten ve ayipli hizmetin neden oldugu her türlü zarardan ve
tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarindan dolayi müteselsilen
sorumludur. Sunulan hizmetin ayipli oldugunun bilinmemesi bu sorumlulugu
ortadan kaldirmaz.
Daha uzun bir süre için garanti verilmemis ise, ayip daha sonra ortaya çikmis
olsa bile ayipli hizmetten dolayi yapilacak talepler hizmetin ifasindan
itibaren iki yillik zamanasimina tabidir. Ayipli hizmetin neden oldugu her
türlü zararlardan dolayi yapilacak talepler ise üç yillik zamanasimina
tabidir. Ancak, sunulan hizmetin ayibi, tüketiciden saglayicinin agir kusuru
veya hile ile gizlenmisse zamanasimi süresinden yararlanilamaz.
Ayipli hizmetin neden oldugu zararlardan sorumluluga iliskin hükümler disinda,
ayipli oldugu bilinerek edinilen hizmetler hakkinda yukaridaki hükümler
uygulanmaz.
Bu hükümler, hizmet saglamaya iliskin her türlü tüketici isleminde de
uygulanir.
Satistan kaçinma
Madde 5- Üzerinde "numunedir" veya "satilik degildir" ibaresi bulunmayan bir
malin; ticarî bir kurulusun vitrininde, rafinda veya açikça görülebilir
herhangi bir yerinde teshir edilmesi halinde satici bu mallarin satisindan
kaçinamaz.
Hizmet saglamada da hakli bir sebep olmaksizin kaçinilamaz.
Aksine bir teamül, ticarî örf veya adet yoksa, satici bir mal veya hizmetin
satisini o mal veya hizmetin kendisi tarafindan belirlenen miktar, sayi veya
ebat gibi kosullara ya da baska bir mal veya hizmetin satin alinmasina bagli
kilamaz.
Diger mal satisi ve hizmet saglama sözlesmelerinde de bu hüküm uygulanir.
Sözlesmelerdeki haksiz sartlar
Madde 6- Satici veya saglayicinin tüketiciyle müzakere etmeden, tek tarafli
olarak sözlesmeye koydugu, taraflarin sözlesmeden dogan hak ve
yükümlülüklerinde iyi niyet kuralina aykiri düsecek biçimde tüketici aleyhine
dengesizlige neden olan sözlesme kosullari haksiz sarttir.
Taraflardan birini tüketicinin olusturdugu her türlü sözlesmede yer alan
haksiz sartlar tüketici için baglayici degildir.
Eger bir sözlesme sarti önceden hazirlanmissa ve özellikle standart sözlesmede
yer almasi nedeniyle tüketici içerigine etki edememisse, o sözlesme sartinin
tüketiciyle müzakere edilmedigi kabul edilir.
Sözlesmenin bütün olarak degerlendirilmesinden, standart sözlesme oldugu
sonucuna varilirsa, bu sözlesmedeki bir sartin belirli unsurlarinin veya
münferit bir hükmünün müzakere edilmis olmasi, sözlesmenin kalan kismina bu
maddenin uygulanmasini engellemez.
Bir satici veya saglayici, bir standart sartin münferiden tartisildigini ileri
sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir.
6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazili olarak
düzenlenmesi öngörülen tüketici sözlesmeleri en az oniki punto ve koyu siyah
harflerle düzenlenir ve sözlesmede bulunmasi gereken sartlardan bir veya
birkaçinin bulunmamasi durumunda eksiklik sözlesmenin geçerliligini etkilemez.
Bu eksiklik satici veya saglayici tarafindan derhal giderilir.
Bakanlik standart sözlesmelerde yer alan haksiz sartlarin tespit edilmesine ve
bunlarin sözlesme metninden çikartilmasinin saglanmasina iliskin usul ve
esaslari belirler.
Taksitle satis
Madde 6/A- Taksitle satis, satim bedelinin en az iki taksitle ödendigi ve
malin veya hizmetin sözlesmenin düzenlendigi anda teslim veya ifa edildigi
satim türüdür.
Taksitle satis sözlesmesinin yazili sekilde yapilmasi zorunludur. Sözlesmede
bulunmasi gereken asgari kosullar asagida gösterilmistir:
a) Tüketicinin ve satici veya saglayicinin isim, unvan, açik adresleri ve
varsa erisim bilgileri,
b) Malin veya hizmetin Türk Lirasi olarak vergiler dahil pesin satis fiyati,
c) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirasi olarak toplam satis
fiyati,
d) Faiz miktari, faizin hesaplandigi yillik oran ve sözlesmede belirlenen faiz
oraninin yüzde otuz fazlasini geçmemek üzere gecikme faizi orani,
e) Pesinat tutari,
f) Ödeme plani,
g) Borçlunun temerrüde düsmesinin hukuki sonuçlari.
Satici veya saglayici, bu bilgilerin sözlesmede yer almasini saglamak ve
taraflar arasinda akdedilen sözlesmenin bir nüshasini tüketiciye vermekle
yükümlüdür. Sözlesmeden ayri olarak kiymetli evrak niteliginde senet
düzenlenecekse, bu senet, her bir taksit ödemesi için ayri ayri olacak sekilde
ve sadece nama yazili olarak düzenlenir. Aksi takdirde, kambiyo senedi
geçersizdir.
Taksitle satislarda; tüketici, borçlandigi toplam miktari önceden ödeme
hakkina sahiptir. Tüketici ayni zamanda, bir taksit miktarindan az olmamak
sartiyla bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda
da satici, ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
Satici veya saglayici, taksitlerden birinin veya birkaçinin ödenmemesi halinde
kalan borcun tümünün ifasini talep etme hakkini sakli tutmussa, bu hak; ancak
saticinin veya saglayicinin bütün edimlerini ifa etmis olmasi durumunda ve
tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düsmesi ve
ödenmeyen taksit toplaminin satis bedelinin en az onda biri olmasi halinde
kullanilabilir. Ancak saticinin veya saglayicinin bu hakkini kullanabilmesi
için en az bir hafta süre vererek muacceliyet uyarisinda bulunmasi gerekir.
Sözlesme sartlari tüketici aleyhine hiçbir sekilde degistirilemez.
Devre tatil
Madde 6/B- Devre tatil sözlesmeleri, en az üç yil süre için yapilan ve bu süre
zarfinda yil içinde, belirli veya belirlenebilecek ve bir haftadan az
olmayacak bir dönem için bir veya daha fazla sayidaki tasinmazin kullanim
hakkinin devri ya da devri taahhüdünü içeren ve bir nüshasinin tüketiciye
verilmesi zorunlu, yazili sözlesme ya da sözlesmeler grubudur.
Devre tatil sözlesmelerine iliskin usul ve esaslari Bakanlik belirler.
Paket tur
Madde 6/C- Paket tur sözlesmeleri; ulastirma, konaklama ve bunlara yardimci
sayilmayan diger turistik hizmetlerin en az ikisinin birlikte, her seyin dahil
oldugu fiyatla satilan veya satis taahhüdü yapilan ve hizmeti yirmidört
saatten uzun bir süreyi kapsayan veya gecelik konaklamayi içeren ve bir
nüshasinin tüketiciye verilmesi zorunlu, önceden düzenlenmis yazili
sözlesmelerdir.
Paket tur sözlesmelerine iliskin usul ve esaslari Bakanlik belirler.
Kampanyalı Satış
Madde 7- Kampanyali satis, gazete, radyo, televizyon ilâni ve benzeri yollarla
tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara istirakçi kabul edilmesi ve
malin veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi suretiyle yapilan
satimdir.
Kampanyali satislar Bakanligin izni ile yapilir. Bakanlik hangi tür satislarin
izne tabi olacagini, ön ödeme, taksit miktari, teslim süresi, üretici firma
garantisi, yatirilacak teminat ile kampanyali satislarda uyulmasi gereken usul
ve esaslari tespit eder.
Ilan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatinin veya ifasinin hiç ya da
geregi gibi yapilmamasi durumunda, satici, saglayici, bayi, acente, imalatçi-üretici,
ithalatçi ve 10 uncu maddenin besinci fikrasina göre kredi veren müteselsilen
sorumludur.
Tüketici kampanyadan ayrilmaya karar verdikten sonra kampanyayi düzenleyen,
mal veya hizmetin tüketiciye teslim tarihini geçmemek sartiyla tüketicinin o
ana kadar ödedigi tüm bedeli ödemekle yükümlüdür.
Kampanyayi düzenleyen, kampanyali satislarda düzenlenecek yazili sözlesmede,
6/A maddesinin ikinci fikrasinda belirtilen bilgilere ek olarak "kampanya
bitis tarihi" ve "mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve
sekli"ne iliskin bilgileri de içeren sözlesmenin bir nüshasini tüketiciye
vermek zorundadir.
Sözlesmede aksi kararlastirilmadikça, ön ödeme tutari, mal veya hizmetin satis
bedelinin yüzde kirkindan fazla olamaz.
Kampanyali satislarda malin teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayi
asamaz. Konut ve tatil amaçli tasinmaz mallar için bu süre otuz aydir.
Tüketicinin ödemeye iliskin tüm edimlerini yerine getirmesi durumunda, malin
teslimi ya da hizmetin ifasi, ödemenin bitimini takiben en geç bir ay içinde
yapilmak zorundadir.
Kampanyali taksitle satislarda 6/A maddesi hükümleri de uygulanir.
Kapıdan satış
Madde 8- Kapidan satis; isyeri, fuar, panayir gibi satis mekanlari disinda
yapilan satimlardir.
Bakanlik, kapidan satis yapacaklarda aranilacak nitelikleri, bu Kanuna tabi
olan ve olmayan kapidan satislari ve kapidan satislara iliskin uygulama usul
ve esaslarini belirler.
Bu tür satislarda; tüketici, teslim aldigi tarihten itibaren yedi gün içinde
mali kabul etmekte veya hiçbir gerekçe göstermeden ve hiçbir yükümlülük altina
girmeden reddetmekte serbesttir. Hizmetlerin satiminda ise bu süre,
sözlesmenin imzalandigi tarihten itibaren baslar. Bu süre dolmadan satici veya
saglayici, kapidan satis islemine konu mal veya hizmet karsiliginda
tüketiciden herhangi bir isim altinda ödeme yapmasini veya borç altina sokan
herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satici, cayma bildirimi kendisine
ulastigi andan itibaren yirmi gün içerisinde mali geri almakla yükümlüdür.
Tüketici, malin mutat kullanimi sebebiyle meydana gelen degisiklik ve
bozulmalarindan sorumlu degildir.
Taksitle yapilan kapidan satislarda 6/A maddesi, kampanyali kapidan satislarda
7 nci madde hükümleri ayrica uygulanir.
Kapidan satislarda saticinin ve saglayicinin yükümlülügü
Madde 9- Kapidan satis sözlesmelerinde, sözlesmede bulunmasi gereken diger
unsurlara ilave olarak mal veya hizmetin nitelik ve niceligine iliskin
açiklayici bilgiler, cayma bildiriminin yapilacagi açik adres ve en az on alti
punto ve koyu siyah harflerle yazilmis asagidaki ibare yer almak zorundadir:
Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe
göstermeksizin teslim aldigi veya sözlesmenin imzalandigi tarihten itibaren
yedi gün içerisinde mali veya hizmeti reddederek sözlesmeden cayma hakkinin
var oldugunu ve cayma bildiriminin satici/saglayiciya ulasmasi tarihinden
itibaren mali geri almayi taahhüt ederiz.
Tüketici, sahip oldugu haklarinin da yazili bulundugu sözlesmeyi imzalar ve
kendi el yazisi ile tarihini yazar. Satici veya saglayici, bu bilgilerin
sözlesmede yer almasini saglamak ve taraflar arasinda akdedilen sözlesmenin
bir nüshasini tüketiciye vermekle yükümlüdür.
Bu madde hükümlerine göre düzenlenmis bir sözlesmenin ve malin tüketiciye
teslim edildigini ispat saticiya veya saglayiciya aittir. Aksi takdirde,
tüketici cayma hakkini kullanmak için yedi günlük süre ile bagli degildir.
Mesafeli sözlesmeler
Madde 9/A- Mesafeli sözlesmeler; yazili, görsel, telefon ve elektronik ortamda
veya diger iletisim araçlari kullanilarak ve tüketicilerle karsi karsiya
gelinmeksizin yapilan ve malin veya hizmetin tüketiciye aninda veya sonradan
teslimi veya ifasi kararlastirilan sözlesmelerdir.
Mesafeli satis sözlesmesinin akdinden önce, ayrintilari Bakanlikça çikarilacak
tebligle belirlenecek bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu
bilgileri edindigini yazili olarak teyit etmedikçe sözlesme akdedilemez.
Elektronik ortamda yapilan sözlesmelerde teyid islemi, yine elektronik ortamda
yapilir.
Satici ve saglayici, tüketicinin siparisi kendisine ulastigi andan itibaren
otuz gün içerisinde edimini yerine getirir. Bu süre, tüketiciye daha önceden
yazili olarak bildirilmek kosuluyla en fazla on gün uzatilabilir.
Satici veya saglayici elektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddî
mallarin veya sunulan hizmetlerin teslimatinin ayipsiz olarak yapildigini
ispatla yükümlüdür.
Cayma hakki süresince sözlesmeye konu olan mal veya hizmet karsiliginda
tüketiciden herhangi bir isim altinda ödeme yapmasinin veya borç altina sokan
herhangi bir belge vermesinin istenemeyecegine iliskin hükümler disinda
kapidan satislara iliskin hükümler mesafeli sözlesmelere de uygulanir.
Satici veya saglayici cayma bildiriminin kendisine ulastigi tarihten itibaren
on gün içinde almis oldugu bedeli, kiymetli evraki ve tüketiciyi bu hukukî
islemden dolayi borç altina sokan her türlü belgeyi iade etmek ve yirmi gün
içerisinde de mali geri almakla yükümlüdür.
Tüketici kredisi
Madde 10 - Tüketici kredisi, tüketicilerin bir mal veya hizmet edinmek
amaciyla kredi verenden nakit olarak aldiklari kredidir. Tüketici kredisi
sözlesmesinin yazili olarak yapilmasi ve bu sözlesmenin bir nüshasinin
tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar arasinda akdedilen sözlesmede
öngörülen kredi sartlari, sözlesme süresi içerisinde tüketici aleyhine
degistirilemez.
Sözlesmede;
a) Tüketici kredisi tutari,
b) Faiz ve diger unsurlarla birlikte toplam borç tutari,
c) Faizin hesaplandigi yillik oran,
d) Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve diger masraflarin ayri ayri
belirtildigi ödeme plani,
e) Istenecek teminatlar,
f) Akdi faiz oraninin yüzde otuz fazlasini geçmemek üzere gecikme faizi orani,
g) Borçlunun temerrüde düsmesinin hukuki sonuçlari,
h) Kredinin vadesinden önce kapatilmasina iliskin sartlar,
i) Kredinin yabanci para birimi cinsinden kullandirilmasi durumunda, geri
ödemeye iliskin taksitlerin ve toplam kredi tutarinin hesaplanmasinda, hangi
tarihteki kurun dikkate alinacagina iliskin sartlar, yer alir.
Kredi veren, taksitlerden birinin veya birkaçinin ödenmemesi halinde kalan
borcun tümünün ifasini talep etme hakkini sakli tutmussa, bu hak; ancak kredi
verenin bütün edimlerini ifa etmis olmasi durumunda ve tüketicinin birbirini
izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düsmesi halinde kullanilabilir.
Ancak kredi verenin bu hakkini kullanabilmesi için en az bir hafta süre
vererek muacceliyet uyarisinda bulunmasi gerekir. Tüketici kredisinin teminati
olarak sahsi teminat verildigi hallerde, kredi veren, asil borçluya
basvurmadan, kefilden borcun ifasini isteyemez.
Tüketici, kredi verene borçlandigi toplam miktari önceden ödeyebilecegi gibi
ayni zamanda vadesi gelmemis bir ya da birden çok taksit ödemesinde de
bulunabilir. Her iki durumda da kredi veren, ödenen miktara göre gerekli faiz
ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür. Bakanlik ödenen miktara göre
gerekli faiz ve komisyon indiriminin ne oranda yapilacaginin usul ve
esaslarini belirler.
Kredi verenin, tüketici kredisini, belirli marka bir mal veya hizmet satin
alinmasi ya da belirli bir satici veya saglayici ile yapilacak satis
sözlesmesi sarti ile vermesi durumunda satilan malin veya hizmetin hiç ya da
zamaninda teslim veya ifa edilmemesi halinde kredi veren tüketiciye karsi
satici veya saglayici ile birlikte müteselsilen sorumlu olur.
Kredi verenin ödemeleri bir kiymetli evraka baglamasi ya da krediyi kiymetli
evrak kabul etmek suretiyle teminat altina almasi yasaktir. Bu yasaga ragmen
tüketiciden bir kiymetli evrak alinacak olursa, tüketici bu kiymetli evraki
kredi verenden geri istemek hakkina sahiptir. Ayrica, kredi veren kiymetli
evrakin ciro edilmesi sebebiyle tüketicinin ugradigi zarari tazmin etmekle
yükümlüdür.
Kredi kartlari
Madde 10/A- Kredi karti ile mal veya hizmet alimi sonucu nakdi krediye dönüsen
veya kredi karti ile nakit çekim suretiyle kullanilan krediler de 10 uncu
madde hükümlerine tabidir. Ancak, bu tür krediler hakkinda 10 uncu maddenin
ikinci fikrasinin (a), (b), (h) ve (i) bentleri ile dördüncü fikra hükmü
uygulanmaz.
Kredi veren tarafindan tüketiciye gönderilen dönemsel hesap özetleri, 10 uncu
maddenin ikinci fikrasinin (d) bendinde öngörülen ödeme plani hükmündedir.
Dönemsel hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutarinin vadesinde ödenmemesi
halinde; tüketici, 10 uncu maddenin (f) bendinde yer alan gecikme faizi
disinda herhangi bir isim altinda yükümlülük altina sokulamaz.
Kredi veren faiz artirimini otuz gün önceden tüketiciye bildirmek zorundadir.
Kredi veren tarafindan artirilan faiz orani geriye dönük olarak uygulanamaz.
Tüketici bildirim tarihinden itibaren en geç altmis gün içinde tüm borcu
ödeyip kredi kullanmaya son verdigi takdirde faiz artisindan etkilenmez.
Mal veya hizmetin kredi karti ile satin alindigi durumlarda, satici veya
saglayici, tüketiciden komisyon veya benzeri bir isim altinda ilave ödemede
bulunmasini isteyemez.
Süreli yayinlar
Madde 11- Süreli yayin kuruluslarinca düzenlenen ve her ne amaç ve sekilde
olursa olsun, bilet, kupon, istirak numarasi, oyun, çekilis ve benzeri
yollarla süreli yayin disinda ikinci bir ürün ve/veya hizmetin verilmesinin
taahhüt edildigi durumlarda; kitap, dergi, ansiklopedi, afis, bayrak, poster,
sözlü veya görüntülü manyetik bant veya optik disk gibi süreli yayincilik
amaçlarina aykiri olmayan kültürel ürünler disinda hiçbir mal ya da hizmetin
taahhüdü ve dagitimi yapilamaz. Bu amaçla kampanya düzenlenmesi halinde,
kampanya süresi altmis günü geçemez. Kampanya konusu mal veya hizmet bedelinin
bir bölümünün tüketici tarafindan karsilanmasi istenemez.
Süreli yayin kurulusu, kampanyaya ait reklam ve ilânlarinda, kampanya konusu
mal veya hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine iliskin
programini ilân etmek ve kampanya konusu mal veya hizmetin teslim ve ifasini,
kampanyanin bitiminden itibaren otuz gün içinde yerine getirmek zorundadir.
Kampanya süresince, süreli yayinin satis fiyati, ikinci ürün olarak verilmesi
taahhüt edilen mal veya hizmetin yol açtigi maliyet artisi nedeniyle
artirilamaz. Kampanya konusu mal veya hizmet taahhüdü ve dagitimi bölünerek
yapilamayacagi gibi, bu mal veya hizmetin ayrilmaz ya da tamamlayici parçalari
da ayri bir kampanya konusu haline getirilemez. Bu Kanunun uygulamasinda,
ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen her bir mal veya hizmete iliskin
islemler bagimsiz bir kampanya olarak kabul edilir.
Süreli yayin kuruluslari tarafindan düzenlenmeyen, ancak süreli yayinla
dogrudan veya dolayli irtibatlandirilan kampanyalar da bu hükümlere tabidir.
Abonelik sözlesmeleri
Madde 11/A- Her türlü abonelik sözlesmelerine taraf olan tüketiciler,
isteklerini saticiya yazili olarak bildirmek kaydiyla aboneliklerine tek
tarafli son verebilirler.
Satici tüketicinin abonelige son verme istegini, yazili bildirimin kendisine
ulastigi tarihten itibaren en geç yedi gün içinde yerine getirmekle
yükümlüdür.
Süreli yayin aboneligine son verme istegi ise; yazili bildirimin saticiya
ulastigi tarihten itibaren günlük yayinlarda onbes gün, haftalik yayinlarda
bir ay, aylik yayinlarda üç ay sonra yürürlüge girer. Daha uzun süreli
yayinlarda ise, bildirimden sonraki ilk yayini müteakiben yürürlüge konulur.
Satici, abone ücretinin geri kalan kismini hiçbir kesinti yapmaksizin onbes
gün içinde iade etmekle yükümlüdür.
Fiyat etiketi
Madde 12- Perakende satisa arz edilen mallarin veya ambalajlarinin yahut
kaplarinin üzerine kolaylikla görülebilir, okunabilir sekilde o malla ilgili
tüm vergiler dahil fiyat, üretim yeri ve ayirici özelliklerini içeren etiket
konulmasi, etiket konulmasi mümkün olmayan hallerde ayni bilgileri kapsayan
listelerin görülebilecek sekilde uygun yerlere asilmasi zorunludur.
Hizmetlerin tarife ve fiyatlarini gösteren listeler de birinci fikraya göre
düzenlenerek asilir.
Etiket, fiyat ve tarife listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyati arasinda
fark olmasi durumunda tüketici lehine olan fiyat üzerinden satis yapilir.
Fiyati; Bakanlar Kurulu, kamu kurum ve kuruluslari veya kamu kurumu
niteliginde meslek kuruluslari tarafindan belirlenen mal veya hizmetlerin,
belirlenen bu fiyatin üzerinde bir fiyatla satisa sunulmasi yasaktir.
Bakanlik, etiket ve tarife listelerinin seklini, içerigini, usul ve esaslarini
bir yönetmelikle düzenler. Bakanlik ve belediyeler, bu madde hükümlerinin
uygulanmasi ve izlenmesine iliskin isleri yürütmekle ayri ayri görevlidirler.
Garanti belgesi
Madde 13- Imalatçi veya ithalatçilar ithal ettikleri veya ürettikleri sanayi
mallari için Bakanlikça onayli garanti belgesi düzenlemek zorundadir. Mala
iliskin faturanin tarih ve sayisini içeren garanti belgesinin tekemmül
ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumlulugu satici, bayi veya acenteye
aittir. Garanti süresi malin teslim tarihinden itibaren baslar ve asgari iki
yildir. Ancak, özelligi nedeniyle bazi mallarin garanti sartlari, Bakanlikça
baska bir ölçü birimi ile belirlenebilir.
Satici; garanti belgesi kapsamindaki mallarin, garanti süresi içerisinde
arizalanmasi halinde mali isçilik masrafi, degistirilen parça bedeli ya da
baska herhangi bir ad altinda hiçbir ücret talep etmeksizin tamir ile
yükümlüdür.
Tüketici onarim hakkini kullanmissa, garanti süresi içerisinde sik
arizalanmasi nedeniyle maldan yararlanamamanin süreklilik arz etmesi veya
tamiri için gereken azami sürenin asilmasi veya tamirinin mümkün
bulunmadiginin anlasilmasi hallerinde, 4 üncü maddede yer alan diger seçimlik
haklarini kullanabilir. Satici bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebinin
yerine getirilmemesi durumunda satici, bayi, acente, imalatçi-üretici ve
ithalatçi müteselsilen sorumludur.
Tüketicinin mali kullanim kilavuzunda yer alan hususlara aykiri kullanmasindan
kaynaklanan arizalar, iki ve üçüncü fikra hükümleri kapsami disindadir.
Bakanlik, hangi sanayi mallarinin garanti belgesi ile satilmak zorunda
bulundugunu ve bu mallarin arizalarinin tamiri için gereken azami süreleri
Türk Standartlari Enstitüsünün görüsünü alarak tespit ve ilânla görevlidir.
Tanitma ve kullanma kilavuzu
Madde 14- Yurt içinde üretilen veya ithal edilen sanayi mallarinin tanitim,
kullanim, bakim ve basit onarimina iliskin Türkçe kilavuzla ve gerektiginde
uluslararasi sembol ve isaretleri kapsayan etiketle satilmasi zorunludur.
Bakanlik, sanayi mallarindan hangilerinin tanitma ve kullanim kilavuzu ve
etiket ile satilmak zorunda bulundugunu ve bunlarda bulunmasi gereken asgari
unsurlari Türk Standartlari Enstitüsünün görüsünü alarak tespit ve ilânla
görevlidir.
Satis sonrasi hizmetler
Madde 15- Imalatçi veya ithalatçilar, sattiklari, ürettikleri veya ithal
ettikleri sanayi mallari için o malin Bakanlikça tespit ve ilân edilen
kullanim ömrü süresince, yeterli teknik personel ve yedek parça stoku
bulundurmak suretiyle bakim ve onarim hizmetlerini sunmak zorundadirlar.
Imalatçi veya ithalatçilarin bulundurmalari gereken yedek parça stok miktari
Bakanlikça belirlenir.
Ithalatçinin herhangi bir sekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde,
kullanim ömrü süresince bakim ve onarim hizmetlerini, o malin yeni ithalatçisi
sunmak zorundadir.
Bakanlik, hangi mallar için servis istasyonlari kurulmasinin zorunlu oldugu
ile servis istasyonlarinin kurulus ve isleyisine dair usul ve esaslari Türk
Standartlari Enstitüsünün görüsünü alarak tespit ve ilânla görevlidir.
Garanti belgesiyle satilmak zorunda olan bir sanayi malinin garanti süresi
sonrasinda arizalanmasi durumunda, o malin Bakanlikça belirlenen azami tamir
süresi içerisinde onarimi zorunludur.
Ticari reklam ve ilanlar
Madde 16- Ticari reklam ve ilânlarin kanunlara, Reklam Kurulunca belirlenen
ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kisilik haklarina uygun, dürüst ve
dogru olmalari esastir.
Tüketiciyi aldatici, yaniltici veya onun tecrübe ve bilgi noksanliklarini
istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenligini tehlikeye düsürücü, siddet
hareketlerini ve suç islemeyi özendirici, kamu sagligini bozucu, hastalari,
yaslilari, çocuklari ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilânlar ve örtülü
reklam yapilamaz.
Ayni ihtiyaçlari karsilayan ya da ayni amaca yönelik rakip mal ve hizmetlerin
karsilastirmali reklamlari yapilabilir.
Reklam veren, ticari reklam veya ilânda yer alan somut iddialari ispatla
yükümlüdür.
Reklam verenler, reklamcilar ve mecra kuruluslari bu madde hükümlerine uymakla
yükümlüdürler.
Reklam kurulu
Madde 17- Ticari reklam ve ilânlarda uyulmasi gereken ilkeleri belirlemek, bu
ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilânlari incelemek ve inceleme sonucuna
göre, 16 nci madde hükümlerine aykiri reklam ve ilânlari üç aya kadar tedbiren
durdurma ve/veya durdurma ve/veya ayni yöntemle düzeltme ve/veya para cezasi
verme hususlarinda görevli bir Reklam Kurulu olusturulur. Reklam Kurulu
kararlari Bakanlikça uygulanir.
Reklam Kurulu, ticari reklam ve ilânlarda uyulmasi gereken ilkeleri
belirlemede; ülke kosullarinin yani sira, reklamcilik alaninda evrensel kabul
görmüs tanim ve kurallari da dikkate alir.
Baskanligi, Bakanin görevlendirecegi ilgili Genel Müdür tarafindan yürütülen
Reklam Kurulu;
a) Bakanlikça ilgili Genel Müdür Yardimcilari arasindan görevlendirilecek bir
üye,
b) Adalet Bakanliginca, bu Bakanlikta idari görevlerde çalisan hakimler
arasindan görevlendirilecek bir üye,
c) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunca görevlendirilecek reklam konusunda uzman
bir üye,
d) Yüksekögretim Kurulunun reklamcilik alaninda uzman üniversite ögretim
elemanlari arasindan seçecegi bir üye,
e) Türk Tabibleri Birligi Merkez Konseyinin görevlendirecegi doktor bir üye,
f) Türkiye Barolar Birliginin görevlendirecegi avukat bir üye,
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliginin degisik sektörlerden görevlendirecegi
dört üye,
h) Türkiye'deki tüm gazeteciler derneklerinin kendi aralarindan seçecegi bir
üye,
i) Reklamcilar derneklerinin veya varsa üst kuruluslarinin seçecegi bir üye,
j) Tüketici Konseyinin Konseye katilan tüketici örgütü temsilcileri arasindan
seçecegi veya üst örgütlerinin görevlendirecegi bir üye,
k) Türkiye Ziraat Odalari Birliginin görevlendirecegi bir üye,
l) Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunun görevlendirecegi bir üye,
m) Türk Standartlari Enstitüsünden bir üye,
n) Diyanet Isleri Baskanligindan bir üye,
o) Türk Mühendis ve Mimar Odalari Birliginden bir üye,
p) Isçi sendikalari konfederasyonlarindan bir üye,
r) Memur sendikalari konfederasyonlarindan bir üye,
s) Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müsavirler ve Yeminli Mali Müsavirler
Odalari Birliginin görevlendirecegi bir üye,
t) Ankara, Istanbul ve Izmir Büyüksehir Belediyelerinin kendi aralarindan
seçecegi bir üye,
u) Türk Eczacilar Birliginden bir üye,
v) Türk Dis Hekimleri Birliginden bir üye olmak üzere yirmibes üyeden olusur.
Kurul üyelerinin görev süreleri üç yildir. Süresi bitenler yeniden
görevlendirilebilir veya seçilebilir. Üyelikler herhangi bir sebeple bosaldigi
takdirde bosalan yerlere üçüncü fikra esaslari dahilinde bir ay içerisinde
görevlendirme veya seçim yapilir.
Kurul en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyuldugu her zaman Baskanin çagrisi
üzerine toplanir.
Kurul, Baskan dahil en az ondört üyenin hazir bulunmasi ile toplanir ve
toplantiya katilanlarin çogunlugu ile karar verir.
Kurul, gerekli görülen hallerde sürekli ve geçici olarak görev yapmak üzere
özel ihtisas komisyonlari kurabilir. Kurulun bu komisyonlarda görev yapmasini
uygun görecegi kamu personeli, ilgili kamu kuruluslarinca görevlendirilir.
Kurul üyeleri ile özel ihtisas komisyonu üyelerinden kamu görevlisi olanlara
verilecek huzur hakki ile kamu görevlisi olmayan kurul üyelerine ödenecek
huzur ücreti Maliye Bakanliginin uygun görüsü alinarak Bakanlikça belirlenir.
Kurulun sekretarya hizmetleri Bakanlik tarafindan yerine getirilir.
Reklam Kurulu kararlari, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydinlatilmasi ve
ekonomik çikarlarinin korunmasi amaciyla Reklam Kurulu Baskanliginca açiklanir.
Reklam Kurulunun görevleri, kurulus, çalisma usul ve esaslari ile sekretarya
hizmetlerinin ne suretle yerine getirilecegi Bakanlik tarafindan çikarilacak
bir yönetmelikle belirlenir.
Tehlikeli mal ve hizmetler
Madde 18- Tüketicinin kullanimina sunulan mal ve hizmetlerin kisi beden ve ruh
sagligi ile çevreye zararli veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu mallarin
emniyetle kullanilabilmesi için üzerine veya ekli kullanim kilavuzlarina, bu
durumla ilgili açiklayici bilgi ve uyarilar, açikça görülecek ve okunacak
sekilde konulur veya yazilir.
Bakanlik, hangi mal veya hizmetlerin açiklayici bilgi ve uyarilari tasimasi
gerektigini ve bu bilgi ve uyarilarin seklini ve yerini ilgili bakanlik ve
diger kuruluslarla birlikte tespit ve ilânla görevlidir.
Madde 19- Tüketiciye sunulan mal ve hizmetler; ilgili bakanliklar tarafindan
Resmi Gazetede yayimlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak
üzere uyulmasi zorunlu olan teknik düzenlemeye uygun olmalidir.
Ilgili bakanliklar, bu esaslara göre denetim yapmak veya yaptirmakla
görevlidir. Mal ve hizmet denetimine iliskin usul ve esaslar her bir ilgili
bakanlikça ayri ayri tespit ve ilân edilir.
Tüketicinin egitilmesi
Madde 0- Tüketicinin egitilmesi konusunda örgün ve yaygin egitim kurumlarinin
ders programlarina, Millî Egitim Bakanliginca gerekli ilaveler yapilir.
Tüketicinin egitilmesi ve bilinçlendirilmesi için radyo ve televizyonlarda
programlar düzenlenmesine iliskin usul ve esaslar, Tüketici Konseyinin önerisi
ile Bakanlikça tespit ve ilân olunur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Tüketici Kuruluslari
Tüketici konseyi
Madde 21- Tüketicinin sorunlarinin, ihtiyaçlarinin ve çikarlarinin korunmasina
iliskin gerekli tedbirleri arastirmak, sorunlarin evrensel tüketici haklari
dogrultusunda çözülmesi için alinacak tedbirlerle, bu Kanunun uygulanmasina
yönelik tedbirlere dair görüsleri, ilgili mercilerce öncelikle ele alinmak
üzere iletmek amaciyla, Bakanligin koordinatörlügünde bir "Tüketici Konseyi"
kurulur.
Tüketici Konseyi, Bakanin veya görevlendirecegi bir Bakanlik görevlisinin
baskanliginda, Adalet, Içisleri, Maliye, Milli Egitim, Saglik, Ulastirma,
Tarim ve Köyisleri, Sanayi ve Ticaret, Turizm ve Çevre bakanliklari ile Devlet
Planlama Teskilati Müstesarligi, Hazine Müstesarligi, Dis Ticaret Müstesarligi,
Türk Patent Enstitüsü Baskanligi, Devlet Istatistik Enstitüsü Baskanligi, Türk
Standartlari Enstitüsü Baskanligi, Rekabet Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst
Kurulu, Enerji Piyasasi Düzenleme Kurumu, Telekomünikasyon Kurumu, Türk
Akreditasyon Kurumu, Milli Prodüktivite Merkezi, Diyanet Isleri Baskanligi,
büyük sehir belediyeleri, il belediyelerini temsilen Türk Belediyeler Birligi,
isçi sendikalari konfederasyonlari, memur sendikalari konfederasyonlari,Türkiye
Isveren Sendikalari Konfederasyonu, Türkiye Milli Kooperatifler Birligi,
Yüksekögretim Kurulu, Türkiye Barolar Birligi, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali
Müsavirler ve Yeminli Mali Müsavirler Odalari Birligi, Türk Mühendis ve Mimar
Odalari Birligi, Türk Eczacilar Birligi, Türk Tabipleri Birligi, Türk
Dishekimleri Birligi, Türk Veteriner Hekimleri Birligi, Türkiye Esnaf ve
Sanatkarlari Konfederasyonu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi, Türkiye
Bankalar Birligi, Türkiye Seyahat Acenteleri Birligi, Türkiye Otelciler
Birligi, Türkiye Ziraat Odalari Birligi, Tüketim Kooperatifleri Merkez Birligi,
Ahilik Arastirma ve Kültür Vakfi ve tüketici örgütleri temsilcilerinden olusur.
Tüketici Konseyini olusturan kurum ve kuruluslarin temsilcilerinin sayi ve
nitelikleri ile Tüketici Konseyine katilabilmek için tüketici örgütlerinin
sahip olmalari gereken asgari üye sayisi ve bu örgütlerin Tüketici Konseyine
gönderecekleri temsilci sayisi Bakanlikça belirlenir. Ancak, kamu kurum ve
kuruluslarindan gelen temsilcilerin sayisi, hiçbir sekilde Tüketici Konseyinin
toplam üye sayisinin yüzde ellisinden fazla olamaz. Tüketici Konseyi yilda en
az bir kez toplanir.
Tüketici Konseyinin çalisma usul ve esaslari ile diger hususlar Bakanlikça
çikarilacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Tüketici sorunlari hakem heyeti
Madde 22- Bakanlik, il ve ilçe merkezlerinde, bu Kanunun uygulamasindan dogan
uyusmazliklara çözüm bulmak amaciyla en az bir tüketici sorunlari hakem heyeti
olusturmakla görevlidir.
Baskanligi Sanayi ve Ticaret Il Müdürü veya görevlendirecegi bir memur
tarafindan yürütülen tüketici sorunlari hakem heyeti; belediye baskaninin
konunun uzmani belediye personeli arasindan görevlendirecegi bir üye, baronun
mensuplari arasindan görevlendirecegi bir üye, ticaret ve sanayi odasi ile
esnaf ve sanatkar odalarinin görevlendirecegi bir üye ve tüketici örgütlerinin
seçecekleri bir üye olmak üzere baskan dahil bes üyeden olusur. Ticaret ve
sanayi odasi ya da ayri ayri kuruldugu yerlerde ticaret odasi ile esnaf ve
sanatkar odalarinin görevlendirecegi üye, uyusmazligin satici tarafini
olusturan kisinin tacir veya esnaf ve sanatkar olup olmamasina göre ilgili
odaca görevlendirilir.
Bakanlik tasra teskilatinin bulunmadigi il ve ilçelerde tüketici sorunlari
hakem heyetinin baskanligi en büyük mülki amir ya da görevlendirecegi bir
memur tarafindan yürütülür. Tüketici örgütü olmayan yerlerde tüketiciler,
tüketim kooperatifleri tarafindan temsil edilir. Tüketici sorunlari hakem
heyetinin olusumunun saglanamadigi yerlerde noksan üyelikler, belediye
meclislerince re'sen doldurulur.
Tüketici sorunlari hakem heyetlerinde heyetin çalismalarina ve kararlarina
esas olacak dosyalari hazirlamak ve uyusmazliga iliskin raporu sunmak üzere en
az bir raportör görevlendirilir.
Degeri besyüz milyon liranin altinda bulunan uyusmazliklarda tüketici
sorunlari hakem heyetlerine basvuru zorunludur. Bu uyusmazliklarda heyetin
verecegi kararlar taraflari baglar. Bu kararlar Icra ve Iflas Kanununun
ilamlarin yerine getirilmesi hakkindaki hükümlerine göre yerine getirilir.
Taraflar bu kararlara karsi onbes gün içinde tüketici mahkemesine itiraz
edebilirler. Itiraz, tüketici sorunlari hakem heyeti kararinin icrasini
durdurmaz. Ancak, talep edilmesi sartiyla hakim, tüketici sorunlari hakem
heyeti kararinin icrasini tedbir yoluyla durdurabilir. Tüketici sorunlari
hakem heyeti kararlarina karsi yapilan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin
verecegi karar kesindir.
Degeri besyüz milyon lira ve üstündeki uyusmazliklarda tüketici sorunlari
hakem heyetlerinin verecekleri kararlar, tüketici mahkemelerinde delil olarak
ileri sürülebilir. Kararlarin baglayici veya delil olacagina iliskin parasal
sinirlar her yilin Ekim ayi sonunda Devlet Istatistik Enstitüsünün Toptan Esya
Fiyatlari Endeksinde meydana gelen yillik ortalama fiyat artisi oraninda
artar. Bu durum, Bakanlikça her yil Aralik ayi içinde Resmi Gazetede ilân
edilir.
25 inci maddede cezai yaptirima baglanmis hususlar disindaki tüm uyusmazliklar,
tüketici sorunlari hakem heyetlerinin görev ve yetkileri kapsamindadir.
Tüketici Sorunlari Hakem Heyetleri Baskan ve üyeleri ile raportörlere verilen
huzur hakki veya huzur ücretinin ödenmesine iliskin esas ve usuller, bir ayda
ödenecek tutar 000 gösterge rakaminin memur aylik katsayisiyla çarpimi sonucu
bulunacak miktari geçmemek üzere Maliye Bakanliginin uygun görüsü alinarak
Bakanlikça belirlenir.
Tüketici sorunlari hakem heyetlerinin kurulmasi, çalisma usul ve esaslari ile
diger hususlar Bakanlikça çikarilacak bir yönetmelikte düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Yargilama ve Cezaya Iliskin Hükümler
Tüketici mahkemeleri
Madde 23- Bu Kanunun uygulanmasiyla ilgili olarak çikacak her türlü
ihtilaflara tüketici mahkemelerinde bakilir. Tüketici mahkemelerinin yargi
çevresi, Hakimler ve Savcilar Yüksek Kurulunca belirlenir.
Tüketici mahkemeleri nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve Bakanlikça
açilacak davalar her türlü resim ve harçtan muaftir. Tüketici örgütlerince
açilacak davalarda bilirkisi ücretleri, 29 uncu maddeye göre kaydedilen özel
ödenekten Bakanlikça karsilanir. Davanin, davali aleyhine sonuçlanmasi
durumunda, bilirkisi ücreti 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü
Hakkinda Kanun hükümlerine göre davalidan tahsil olunarak 29 uncu maddede
düzenlenen esaslara göre bütçeye özel gelir kaydedilir. Tüketici
mahkemelerinde görülecek davalar Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun Yedinci
Babi, Dördüncü Fasli hükümlerine göre yürütülür.
Tüketici davalari tüketicinin ikametgahi mahkemesinde de açilabilir.
Bakanlik ve tüketici örgütleri münferit tüketici sorunu olmayan ve genel
olarak tüketicileri ilgilendiren hallerde bu Kanunun ihlali nedeniyle kanuna
aykiri durumun ortadan kaldirilmasi amaciyla tüketici mahkemelerinde dava
açabilirler.
Gerekli hallerde tüketici mahkemeleri ihlalin tedbiren durdurulmasina karar
verebilir. Tüketici Mahkemesince uygun görülen tedbir kararlari, masrafi daha
sonra haksiz çikan taraftan alinmak ve 29 uncu maddede düzenlenen esaslara
göre bütçeye özel gelir kaydedilmek üzere, ülke düzeyinde yayinlanan
gazetelerden birinde Basin Ilan Kurumunca ve ayrica varsa davanin açildigi
yerde yayinlanan mahalli bir gazetede derhal ilân edilir.
Kanuna aykiri durumun ortadan kaldirilmasina yönelik Tüketici Mahkemesi
kararlari ise masrafi davalidan alinmak üzere ayni yöntemle derhal ilân
edilir.
Üretimin satisin durdurulmasi ve malin toplatilmasi
Madde 24- Satisa sunulan bir seri malin ayipli olmasi durumunda Bakanlik,
tüketiciler veya tüketici örgütleri, ayipli seri malin üretiminin ve satisinin
durdurulmasi ve satis amaciyla elinde bulunduranlardan toplatilmasi için dava
açabilir.
Satisa sunulan bir seri malin ayipli oldugunun mahkeme karari ile tespit
edilmesi halinde, malin satisi geçici olarak durdurulur. Mahkeme kararinin
teblig tarihinden itibaren en geç üç ay içinde malin ayibinin ortadan
kaldirilmasi için üretici-imalatçi ve/veya ithalatçi firma uyarilir. Malin
ayibinin ortadan kalkmasinin imkânsiz olmasi halinde mal, üretici-imalatçi
ve/veya ithalatçi tarafindan toplanir veya toplattirilir. Toplatilan mallar
tasidiklari risklere göre kismen veya tamamen imha edilir veya ettirilir.
Satisa sunulan bir seri malin, tüketicinin güvenligini tehlikeye sokan ayip
tasimasi durumunda, 4703 sayili Ürünlere Iliskin Teknik Mevzuatin Hazirlanmasi
ve Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri saklidir.
Ayipli mallari satin alan tüketicilerin ugradiklari maddî ve manevî zararlar
nedeniyle dava açma haklari saklidir.
4 üncü maddenin altinci fikrasi hükümlerine tâbi bir seri ayipli malin satisa
arz edilmesi durumunda bu madde hükümleri uygulanmaz.
Olduklarindan farkli görünen mallar
Madde 24/A- Gida ürünü olmamalarina ragmen, sahip olduklari sekil, koku,
görünüm, ambalaj, etiket, hacim veya boyutlari nedeniyle olduklarindan farkli
görünen ve bu sebeple de tüketiciler tarafindan gida ürünleriyle
karistirilarak tüketicilerin sagligini ve güvenligini tehlikeye atan mallarin
üretilmesi, pazarlanmasi, ithalati ve ihracati yasaktir.
Mal piyasaya sürülmüsse, 4703 sayili Ürünlere Iliskin Teknik Mevzuatin
Hazirlanmasi ve Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri uygulanir.
Oldugundan farkli görünen mali satin alan tüketicilerin ugradiklari maddi ve
manevi zararlar nedeniyle dava açma haklari saklidir.
Cezalar
Madde 25-6 nci maddenin yedinci fikrasi uyarinca, Bakanlikça belirlenen usul
ve esaslara aykiriligi tespit edilen her bir sözlesme için 50 Yeni Türk Lirası
para cezasi uygulanir.
4 üncü maddenin yedinci fikrasinda, 5 inci maddede, 6 nci maddenin altinci
fikrasinda, 6/A maddesinde, 6/B, 6/C maddeleri uyarinca Bakanlikça belirlenen
usul ve esaslarda, 7 nci maddenin besinci fikrasinda, 9 uncu maddede, 9/A
maddesinde, 10 uncu maddede, 10/A maddesinde, 11/A maddesinin ikinci ve
dördüncü fikralarina, 12, 13, 14, 15 ve 27 nci maddelerde belirtilen
yükümlülüklere aykiri hareket edenler hakkinda 100 Yeni Türk Lirası para
cezasi uygulanir.
7 nci maddenin dördüncü ve altinci fikralari ile 8 inci maddede belirtilen
yükümlülüklere aykiri hareket edenler hakkinda 250 Yeni Türk Lirası para
cezasi uygulanir.
0 nci maddenin ikinci fikrasi uyarinca Bakanlikça tespit ve ilân olunan usul
ve esaslara aykiriliga 500 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Aykirilik
ülke düzeyinde yayin yapan radyo ve televizyonlarca gerçeklestirilmisse
cezanin on kati uygulanir.
18 inci maddeye aykiri hareket eden üretici-imalatçi ve ithalatçi hakkinda
1.000 Yeni Türk Lirası para cezasi, satici-saglayici hakkinda ise bu cezanin
beste biri uygulanir.
19 uncu maddenin birinci fikrasina aykiri hareket edenler hakkinda 2.000 Yeni
Türk Lirası para cezasi uygulanir.
11 inci maddeye aykiri hareket edenler hakkinda 5.000 Yeni Türk Lirası para
cezasi uygulanir. Aykirilik ülke düzeyinde yayim yapan süreli yayin ile
gerçeklesmisse cezanin yirmi kati uygulanir. Bakanlik, ayrica süreli yayin
kurulusundan kampanyanin ve kampanyaya iliskin her türlü reklam ve ilânin
durdurulmasini ister. Bu istege ragmen aykiriligin devami halinde, reklam ve
ilânin durdurma zorunlulugunun dogdugu tarihten itibaren her sayi- gün için
100.000 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Bakanlik, kampanyanin ve
kampanyaya iliskin her türlü reklam ve ilânin durdurulmasi talebi ile Tüketici
Mahkemesine basvurur.
16 nci maddeye aykiri hareket edenler hakkinda üç aya kadar tedbiren durdurma
ve/veya durdurma ve/veya düzeltme ve/veya 3.500 Yeni Türk Lirası para cezasi
uygulanir. Reklam Kurulu, ihlalin niteligine göre bu cezalari birlikte veya
ayri ayri verebilir. 16 nci maddeye aykirilik, ülke düzeyinde yayin yapan
yazili, sözlü, görsel ve sair araçlar ile gerçeklesmis ise, para cezasi on
kati olarak uygulanir.
7 nci maddenin yedinci ve sekizinci fikralarina aykiri hareket edenlere,
kampanya konusu mal veya hizmetin fatura bedeli oraninda para cezasi
uygulanir. Kampanyayi düzenleyen, tüketici kampanyadan ayrildiginda, para
iadesinde bulunursa bu ceza uygulanmaz.
7 nci maddenin ikinci fikrasina aykiri hareket edenlere, 7 nci madde
hükümlerine uygun kampanya düzenlemeleri için bir hafta süre taninir. Bu
sürenin bitiminde aykiriligin devam ettiginin tespiti halinde, bu hükme aykiri
hareket edenlerle 24 ve 24/A maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykiri
hareket edenlere 50.000 Yeni Türk Lirası lira para cezasi uygulanir.
Yukaridaki fikralarda belirtilen para cezalari, fiilin bir yil içerisinde
tekrari halinde iki misli olarak uygulanir. Para cezalari her yil basinda 765
sayili Türk Ceza Kanununun ek 2 nci madde hükümleri uyarinca artirilir.
Bu Kanunda yazili fiiller hakkinda diger kanunlarda da para cezasi
öngörülmüsse agir olan ceza uygulanir.
Cezalarda yetki, itiraz ve zamanasimi
Madde 26- 25 inci maddenin bir, dört, yedi, sekiz, dokuz ve onuncu
fikralarindaki cezalar Bakanlik tarafindan, diger fikralarindaki cezalar o
yerin mülki amiri tarafindan uygulanir.
Bu Kanunda düzenlenen her türlü para cezasi, idari niteliktedir. Bu cezalara
karsi teblig tarihinden itibaren en geç yedi gün içerisinde yetkili idare
mahkemesine itiraz edilebilir. Itiraz, idarece verilen cezanin yerine
getirilmesini durdurmaz.
25 inci maddeye göre verilen para cezalari, Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü
Hakkinda Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.
Bu Kanunda düzenlenen idari para cezalarinin verilmesine iliskin ceza
zamanasimi süresi bir yildir. Zamanasimi süresi, bu Kanun hükümlerine aykiri
fiilin islendigi tarihte baslar.
Sürekli veya tekrarlanan ihlaller söz konusu ise süre, ihlalin sona erdigi ya
da en son tekrarlandigi günden itibaren baslar. Karar aleyhine yargi yoluna
basvurulmus olmasi tahsil zamanasimini keser.
Cezalar, cezayi vermeye yetkili merci tarafindan yedi gün içerisinde ilgilinin
mensup oldugu meslek kurulusuna bildirilir.
BESINCI KISIM
Çesitli Hükümler
Denetim
Madde 27- Bu Kanunun uygulamasinda, Bakanlik müfettisleri ve kontrolörleri ile
Bakanlikça ve belediyelerce görevlendirilecek personel; fabrika, magaza,
dükkan, ticarethane, depo, ambar gibi her türlü mal konulan ve/veya satilan
veya hizmet sunulan yerlerde denetleme, inceleme ve arastirma yapmaya
yetkilidirler.
Bu Kanunun kapsamina giren hususlarda yetkili ve görevli kisi ve kuruluslara
her türlü bilgi ve belgelerin dogru olarak gösterilmesi ve asil ve onayli
kopyalarinin verilmesi zorunludur.
Laboratuar
Madde 28- Bakanlik ilaç, müstahzar, kozmetik ve gida maddeleri analizleri
hariç olmak üzere, bu Kanunun uygulanmasi için resmi ve özel kuruluslarin
kurulu bulunan laboratuvarlarindan yararlanabilir.
Bakanlikça yapilan denetimler sirasinda alinan numunelerin test ve muayeneleri
resmi veya özel kurulus laboratuvarlarinda yaptirilabilir. Test ve muayene
ücretleri 29 uncu maddedeki özel ödenekten karsilanir. Test ve muayene
sonuçlarinin ilgili standarda veya teknik düzenlemeye aykiri çikmasi halinde
buna iliskin tüm giderler üretici veya ithalatçi tarafindan ödenir. Bu
giderler, 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun
hükümlerine göre tahsil olunur. Tahsil olunan test ve muayene ücretleri 29
uncu maddede düzenlenen esaslara göre bütçeye özel gelir kaydedilir.
Ödenek
Madde 29- Tüketici Konseyi, tüketici sorunlari hakem heyetleri ve Reklam
Kurulunun kurulus ve çalismalarina iliskin masraflar, tüketici dernekleri ve
bunlarin üst kuruluslarina yapilacak maddi yardimlar, Bakanligin tüketicinin
korunmasi amacina yönelik masraflari, sair harcamalar ve usul ve esaslari
Maliye Bakanliginin uygun görüsü üzerine Sanayi ve Ticaret Bakanliginca tespit
edilecek miktarlarda personele yapilacak ek ödemede;
a) Bakanlik bütçesine konulacak ödenekten,
b) Yeni kurulacak olan anonim ve limited sirket statüsündeki tüm ortakliklarin
sermayelerinin ve sermaye artirimi halinde, artan kismin binde biri nispetinde
yapilacak ödemelerden karsilanir.
(b) bendinde belirtilen gelirler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi veya
muhabiri olan T.C. Ziraat Bankasi nezdinde açilacak hesapta toplanir. Bu
hesapta toplanan tutarlarin yüzde altmisi Sanayi ve Ticaret Bakanligi Merkez
Saymanlik Müdürlügü hesabina, yüzde kirki Rekabet Kurumu hesabina her ay
sonunda aktarilir.
Merkez Saymanlik Müdürlügü hesabina aktarilan tutarlar bir yandan bütçeye özel
gelir, diger yandan Maliye Bakanliginca, Sanayi ve Ticaret Bakanligi
bütçesinde mevcut veya yeni açilacak tertiplere özel ödenek kaydedilir.
Bakanlik bütçesine özel ödenek olarak kaydedilen tutarlardan bir kismi; en az
bes yildir faaliyette bulunan ticari, siyasi ve idari kuruluslardan bagimsiz
tüketici dernekleri ile bunlarin üst kuruluslarinin yapacagi faaliyetleri
içeren projelerin desteklenmesinde kullanilir. Bu hesaptan, tüketici
dernekleri ve bunlarin üst kuruluslarinin yönetim ve denetim kurullarinda
görev alanlara huzur hakki ve maas adi altinda herhangi bir ödeme yapilamaz.
Bu hesaptan yararlanacak tüketici dernekleri ve bunlarin üst kuruluslarinin
tasiyacagi diger kriterler, Sanayi ve Ticaret Bakanligi ile Maliye
Bakanliginin birlikte hazirlayacagi bir yönetmelikle düzenlenir.
Bu suretle özel ödenek kaydedilen miktarlardan yili içerisinde harcanmayan
tutarlari ertesi yil bütçesine devren özel gelir ve özel ödenek kaydetmeye
Maliye Bakani yetkilidir.
Diger hükümler
Madde 30- Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanir.
Yönetmelikler ve diger düzenlemeler
Madde 31- Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yayimi tarihinden
itibaren bir yil içerisinde ilgili kamu kuruluslari, mesleki üst kuruluslar ve
tüketici örgütlerinin görüsleri alinarak Bakanlikça çikarilir. Bakanlik, bu
Kanunun uygulanmasiyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri
almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Kaldırılan hükümler
Madde 32-3489 sayili Pazarliksiz Satis Mecburiyetine Dair Kanun, 632 sayili
Ithal veya Yurt Içinde Imal Edilen Tasit Araçlari, Motor, Makina Alet ve
Cihazlarin Tanitmalik ile Birlikte Satisi Hakkinda Kanun, 3003 sayili
Endüstriyel Mamulatin Maliyet ve Satis Fiyatlarinin Kontrolü ve Tespiti
Hakkinda Kanun yürürlükten kaldirilmistir.
Geçici Madde 1- Bu Kanunun yayimindan önce borçlunun temerrüdü nedeniyle
ödenmeyerek icra takibi asamasina gelen veya icra takibine konu edilen kredi
karti borçlari, temerrüt tarihindeki ana paraya, yillik yüzde elliyi geçmemek
üzere gecikme faizi uygulanmak suretiyle oniki esit taksitte ödenir.
Kredi karti borçlari nedeniyle gerçeklestirilen her türlü takip, yukarida yer
alan hükme göre ilk taksidin ödenmesiyle durur ve son taksidin ödenmesiyle
birlikte tüm sonuçlariyla ortadan kalkar.
Bu madde hükümleri, tüketicinin kredi verene, Kanunun yayimi tarihinden
itibaren otuz gün içinde yazili müracaat etmesi halinde uygulanir.
Yürürlük
Madde 33- Bu Kanunun; 29 nci maddesi ile geçici 1 inci maddesi yayimi
tarihinde, diger maddeleri ise yayimi tarihinden itibaren üç ay sonra
yürürlüge girer.
Yürütme
Madde 34- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.